آزمایشگاه بتن چیست و چرا لازم است؟ (معرفی آزمایشگاه و استعلام قیمت)

در آزمایشگاه های بتن فعالیت های مختلفی صورت می گیرد که در این بخش به چند مورد مهم از میان آنها خواهیم پرداخت. بتن تازه یکی از مواردی است که در این نوع فرایند بر روی آن آزمایش های مختلفی صورت می گیرد. در کنار بتن تازه می بایست بر روی بتن های سخت نیز آزمایشات گوناگونی انجام شود. سیمان و سنگدانه های مصرفی را می توان از مواد اصلی بتن معرفی کرد که در طی آزمایشگاه بتن می بایست بر روی اینگونه از مصالح نیز آزمایش های متفاوتی انجام شود.

 آزمایشگاه های محلی و همچنین بومی نیز از دیگر فعالیت هایی است که در طی این آزمایش برنامه ریزی می شوند. به صورت کلی هر نوع آزمایش و فرایندی که به بتن و فرایند تولید آن مرتبط باشد در این نوع آزمایش در نظر گرفته می شود. تست خاک، انواع میلگرد و جوش نیز از دیگر مواردی است که در این فرایند به آنها نیز توجه خواهد شد. موضوع مهم بعدی خدمات آزمایشگاه بتن است که در بخشی جداگانه به آنها نیز خواهیم پرداخت. توصیه می کنیم تا انتها با ما همراه باشید تا موضوعات مربوط به بتن بیشتر آشنا شوید.

خدمات آزمایشگاه بتن به یک یا دو مورد ختم نمی شود. ما در این بخش سعی خواهیم کرد تا به چند مورد از آنها بپردازیم. در این نوع آزمایش اغلب از نمونه های مختلفی استفاده می شود که برای نگهداری از آنها نیاز به شرایط استاندارد خواهد بود. از مهمترین خدمات می توان به آزمایش هایی همچون مقاومت کششی و همچنین فشاری اشاره کرد. اسلامپ که در واقع به فرایند آزمایش روانی بتن گفته می شود را می توان از دیگر خدمات معرفی کرد. در اینگونه از آزمایشات طرح اختلاط بتن نیز ارائه می شود. روش های مختلفی که غیر مخرب نیز هستند در این نوع خدمات جای می گیرند که اغلب در شرایط التراسونیک انجام می پذیرند.

 با استفاده از چکش اشمیت نیز می توان مقاومت بتن را ارزیابی نمود. از دیگر خدمات می توان به ارزیابی و بررسی سازه های بتنی اشاره کرد. جهت محاسبات سازه ای و باربری نیز از آزمایش های تخصصی خاک استفاده می شود که این فرایند را نیز می توان از خدمات آزمایشگاه های بتن برشمرد. کیفیت مصالحی همچون خاک و سیمان نیز مورد بررسی قرار می گیرد. تعیین میزان رطوبت، میزان مقاومت بتن و سازه های مربوط به آن در برابر سایش و چند مورد دیگر را می توان جزء خدمات این نوع آزمایشگاه معرفی کرد.

در آزمایشگاه بتن تجهیزات مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که هر کدام از کارایی مختص به خود برخوردارند. از مهمترین آنها می توان به قالب های نمونه گیری بتن، کمپاراتور، قوام سنج vebe, مجموعه کامل جهت آزمایشات مربوط به مقاومت خمشی بتن و تقه زن اشاره کرد. جهت مشخص شدن میزان نفوذ ناپذیری بتن نیز از دستگاهی مختص این فرایند استفاده می شود. از دیگر تجهیزات این آزمایشگاه می توان به دستگاه هایی همچون جی رینگ، ال باکس و وی فونل اشاره نمود.

 برای اینکه بتوان نرمی سیمان را مورد ارزیابی قرار داد آزمایشی با نام بلین صورت می گیرد. ترازوی گل و قیف مارش نیز از دیگر تجهیزات این آزمایشگاه می باشند. جهت سنجش مقاومت بتنی از دستگاهی با نام جک بتن شکن استفاده می شود. جهت مشخص کردن ضخامت بتن نیز از دستگاهی با این نام استفاده می کنند. دستگاه اولتراسونیک، میز برش، چکش اشمیت، هواسنج، قالب بتن، اتوکلاو، میکسر بتن، اسلامپ، میز ویبره و چندین مورد دیگر را می توان از تجهیزات این آزمایشگاه معرفی کرد.

از فرایندهای مهم در آزمایشگاه بتن می توان به طرح اختلاط اینگونه از مصالح اشاره کرد. در ساخت بتن مواد و مصالح مختلف مورد استفاده قرار می گیرند که برای تعیین میزان نسبت آنها از آزمایش طرح اختلاط بتن استفاده می کنند. سیمان، آب، سنگدانه و دیگر افزودنی ها در ساخت مصالحی همچون بتن مورد استفاده قرار می گیرند که برای مشخص شدن میزان آنها در ساخت اینگونه از مصالح از طرح ارائه شده در بالا کمک می گیرند. تعیین میزان مواد شاید به صورت علمی دقیق تر به نظر آید اما طبق تحقیقات به دست آمده تجربه بیشتر در این زمینه یاری رسان بوده است.

خواص و قیمت بتن بر اساس نسبت های اختلاط آن تعیین می شود. این فرایند در ۸ مرحله صورت می گیرد که عبارتند از انتخاب اسلامپ، تعیین اندازه حداکثر سنگدانه، تخمین آب مخلوط، تعیین نسبت آب به سیمان، محاسبه مقدار سیمان، مقدار سنگدانه های درشت و تخمین آنها، مقدار سنگدانه های ریز و تخمین آنها و تنظیم میزان رطوبت بتن. هر کدام از موارد عنوان شده به صورت جداگانه انجام می گیرند تا میزان نسبی مواد تشکیل دهنده بتن تعیین شوند.

یکی از فرایندهای مهم در آزمایشگاه بتن، نمونه برداری از آن می باشد. این مرحله گام اولی است که برای مشخص شدن کیفیت نهایی انجام می پذیرد. یک نمونه می بایست درست انتخاب شود تا تعریف درستی از مجموعه داشته باشد. غیر گزینشی بودن در نمونه برداری بتن حائز اهمیت می باشد. برای رسیدن به نتیجه معتبر می بایست روش های مختلفی در این آزمایش در نظر گرفته شوند. در زمان خارج کردن بتن از وسیله اختلاط می بایست نمونه برداری انجام گیرد.

 به طور کلی نمونه برداری از بتن را می توان بر اساس دما و زمان به انجام رساند. برای اینکه نمونه های بتن عمر معینی داشته باشند در آزمایشگاه بتن شرایطی فراهم می شود تا دمای مناسبی در نظر گرفته شود. جهت کنترل کیفیت و تضمین بررسی های لازم با نمونه های بتنی صورت خواهد گرفت. تمامی آزمایشات اغلب بر روی بتن تازه و بتن سخت صورت می گیرد بنابراین شرایط مناسب و استانداردی باید تامین شود. نمونه برداری از اتومیکسر، نمونه برداری از بتونیر، نمونه برداری از بچینگ پلانت، نمونه برداری از وسایل روباز حمل را می توان روش های مختلف نمونه برداری معرفی کرد.

در آزمایشگاه بتن تست آن صورت می گیرد تا میزان مقاومت و کیفیت آن تعیین شود. آزمایش های مختلفی با استفاده از تجهیزات متنوعی در این زمینه در نظر گرفته می شوند که در بخش های قبلی به آنها اشاره نمودیم. برای اینکه بتوان تست بتن را اجرایی نمود روش های مخرب و همچنین غیر مخرب در نظر گرفته می شوند. پارامترهای مختلفی در این زمینه در نظر گرفته خواهند شد که بر اساس آنها می توان نوع آزمایش مورد نیاز را تعیین نمود.

هزینه، زمان و دقت سه عامل مهم در تعین نوع آزمایش مورد نیاز جهت تست بتن می باشند. بیرون کشیدگی و پاره شدگی را می توان از روش های مخرب تست بتن معرفی کرد هر چند روش های غیر مخربی همچون آزمایش التراسونیک و چکش اشمیت نیز جهت این تست وجود دارند. تست بتن صورت می گیرد تا مقاومت سازه ها در برابر عوامل طبیعی مانند زلزله تعیین شود، بنابراین اهمیت این آزمایش را نمی توان به هیچ عنوان نادیده گرفت. با تکیه بر هر کدام از آزمایش های مخرب و غیر مخرب می توان به میزان کیفیت و مقاومت بتن در ساخت و سازهای امروزی پی برد.

همانطور که در بحث ابتدایی این مطلب نیز به طور خلاصه وار عنوان نمودیم در ساخت بتن از مواد و مصالح مختلفی استفاده می شود که می توان به ماسه، سیمان، شن، آب و دیگر مواد افزودنی اشاره نمود. آزمایشگاه بتن نیز خدمات مختلفی را برای تست اینگونه از مصالح در نظر گرفته است. به طور کلی آزمایشگاه های کنترل کیفیت بتن، مواد و مصالح چندین آزمایش را در خود جای می دهند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

آزمایشگاه های خواص مکانیکی که در آنها آزمایش های مربوط به بتن تازه و سخت شده انجام می گیرد. آزمایشات کنترل کیفی بتن از نوع غیر مخرب، آزمایش های شیمیایی و فیزیکی سیمان و مصالح سنگی، آزمایش های شیمیایی به همراه فیزیکی خاک، طرح اختلاط بتن و همچنین بتن پیشرفته، آزمایش های آسفالت، آزمایش های میلگرد، آزمایش های مواد افزودنی و آزمایش های دیگری همچون تیغه و صیقل جهت تعیین میزان کیفی بتن را می توان چند مورد از آزمایشگاه های بتن در زمینه کنترل کیفیت، مواد و مصالح معرفی کرد که هر کدام خدمات و فرایندی مشخص را دنبال می کنند.

چندین گزینه در گزارشات آزمایشگاه بتن و مصالح ساختمانی جای می گیرند که در این بخش بیشتر به آنها خواهیم پرداخت. دانه بندی خاک و درصد جذب آب در این گزارش لحاظ خواهند شد. در کنار این دو مورد نباید از مشخص نمودن وزن ظاهری به روش های پیکنومتر و دونگان در این گزارش غافل شد. وزن واحد حجم مصالح نیز محاسبه شده و لحاظ می شود. طرح اختلاط بتن، تعیین وزن مخصوص، دانه برداری و نمونه برداری از مصالح، میزان درصد جذب رطوبت سطحی، ارزش ماسه ای یا همان هم ارزی، وزن مخصوص توده ای، درصد جذب آب، آزمایش های مختلف کششی، خمشی و فشاری، هیدرومتری، میزان مقاومت سائیدگی مصالح سنگی و چندین موضوع دیگر را می بایست در این گزارشات درج نمود.

 به طوری کلی مقاومت فشاری بتن، مشخصات مصالح، چگونگی ساخت بتن، آزمایش های مخرب و غیر مخرب و نتایج آنها همگی جزء سرفصل های این گزارش محسوب می شوند. در ادامه به توضیحاتی در رابطه با آزمایشگاه خواص مکانیکی بتن خواهیم پرداخت و همچنین موضوعاتی در رابطه با آزمایش مقاومت فشاری بتن، انجام آزمایش های افزودنی های بتن، آزمایش‌ های فیزیکی و شیمیایی سیمان و چند مورد دیگر را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

در لیست آزمایشگاه بتن از لحاظ کنترل کیفیت، مواد و مصالح با نام آزمایشگاه خواص مکانیکی بتن آشنا شدید. در این بخش بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت و سرفصل های مهم آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. دو آزمایش با موضوعات مختلف در این نوع آزمایشگاه صورت می گیرد. نوع اول آزمایش بتن تازه اختلاط و نوع دوم آزمایش بتن سخت شده می باشد. در مورد اول دمای بتن، اسلامپ، نمونه گیری، مشخص نمودن مقدار حباب هوای بتن، جرم حجمی، ساخت نمونه های مختلف آزمایشگاهی از جمله استوانه ای، مکعبی و تیر بتنی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

 در رابطه با آزمایش دوم نیز مواردی همچون آزمایش مقاومت کششی، فشاری و خمشی انجام خواهد گرفت. در این آزمایشگاه از بتن سخت شده مغزه گیری می شود. آزمایش پول اوت و چکش اشمیت نیز در این مورد انجام می پذیرند. در ادامه به بررسی آزمایشات کنترل کیفی غیر مخرب بتن NDT بیشتر خواهیم پرداخت.

در آزمایشگاه بتن آزمایش های کنترل کیفی غیر مخرب بتن نیز صورت می گیرد. این نوع آزمایشات از چندین فاز تشکیل می شوند که می توان به بررسی و همچنین کنترل کیفیت تعمیرات اشاره کرد. در حین بهره برداری نیز سازه ها به صورت دوره ای رصد می شوند و همچنین علل شدت و همچنین حجم محل تخریب شناسایی و ارزیابی خواهند شد. آزمایشات کنترل کیفی غیر مخرب بتن NDT نیز چندین پروسه را در برمی گیرند که می توان به آزمایش چکش اشمیت اشاره کرد.

 با استفاده از دستگاه التراسونیک UT نیز می توان آزمایشات مختلفی را در این زمینه به انجام رساند. یکی دیگر از آزمایش های مهم که نقش بسیاری در میزان کیفیت و مقاومت بتن دارد آزمایش نفوذپذیری آب در آن است. تمامی موارد عنوان شده جزء سرتیترهای اصلی آزمایشات کنترل کیفی غیر مخرب بتن NDT در آزمایشگاه بتن می باشند. در ادامه با ما همچنان همراه باشید تا با آزمایش مقاومت فشاری بتن و موضوعات مربوط به آن آشنا شوید.

در داخل بتونیر در فواصل طولانی که بتن حمل می شود این امکان وجود دارد که گیرش بتن و هیدراسیون سیمان صورت گیرد و در نتیجه در مقصد روانی، کیفیت و مقاومت بتن کمتر شود. از دیگر موارد می توان به مشکلات مربوط به استفاده از بتن مازاد در روزهای آتی اشاره کرد. در کشورهای مختلف روش های مختلفی برای به تعویق انداختن گیرش بتن در نظر گرفته می شود.

استفاده از ترکیب آب و سیمان نیز به عنوان یک راه حل در کشور ما در حال اجرایی شدن است، هر چند این موضوع کاملا بی رویه دنبال می گردد. آزمایش مقاومت فشاری بتن در آزمایشگاه بتن صورت می گیرد تا اثرات دیرکرد بتن ریزی بر روی میزان مقاومت فشاری بتن مشخص شود. اغلب تاخیر زمانی بین نیم تا سه ساعت می باشد که این مدت تاخیر پس از ساخت بتن خواهد بود.

از دیگر فرایندها در آزمایشگاه بتن انجام آزمایش های افزودنی های بتن می باشد. در بتن افزودنی های مختلفی استفاده می شود که می توان به روان کننده ها، کندگیر و تندگیر کننده ها، ضد یخ و چسب بتن، آب بندها، حباب ساز هوا، روغن قالب، افزودنی های معدنی، فوق روان کننده ها و چند مورد دیگر اشاره کرد. آزمایش های افزودنی های بتن جهت تعیین درصد اسلامپ، رنگ، PH و درصد مواد جامد صورت می گیرد. با استفاده از اینگونه آزمایشات می توان فرایند تولید بتن های ویژه را فراهم نمود.

سیمان از مواد اصلی و در عین حال مهم در ساخت سازه های بتنی است که با توجه به این موضوع در آزمایشگاه بتن آزمایش های فیزیکی و شیمیایی مختلف بر روی آن صورت می گیرد. نرمی، گیرش و چندین مورد دیگر را می توان از فاکتورهای فیزیکی سیمان معرفی کرد که با استفاده از این آزمایش میزان آنها تعیین خواهد شد.

 مقاومت ملات سیمان از لحاظ کششی و فشاری نیز با این نوع آزمایشات تعیین می شود. سیمان از ترکیبات و عناصر مختلفی تشکیل شده است. هر کدام از این مواد دارای مقدار مشخصی می باشند. برای تعیین مقدار و اندازه های آنها آزمایش فیزیکی و شیمیایی بر روی سیمان صورت می گیرد. در ادامه به آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی مصالح سنگی بیشتر خواهیم پرداخت.

در آزمایشگاه بتن بر روی مصالح سنگی نیز آزمایش های فیزیکی و شیمیایی مختلفی انجام می گیرد که هر کدام فرایند خاصی را دنبال می کنند. از مهمترین آزمایش های مربوط به اینگونه از مصالح می توان به مقاومت در برابر سایش، دانه بندی و تعیین میزان رطوبت اشاره کرد. در مقابل عوامل جوی افت وزنی نیز با اینگونه از آزمایشات تعیین خواهد شد. تعیین PH و ذوب و یخبندان نیز از دیگر آزمایشاتی است در این زمینه صورت می گیرد.

از دیگر آزمون های مهم در آزمایشگاه بتن آزمایش های مربوط به خاک می باشد. دانه بندی، وزن مخصوص، پین هول، سه محوری، تک محوری، تحکیم، برش، مشخص کردن PH, مواد آلی، سولفات، تراکم، CBR, تعیین میزان درصد رطوبت و چندین مورد دیگر را می توان با استفاده از آزمایش‌ های فیزیکی و شیمیایی خاک در این آزمایشگاه مشخص نمود. خاک و سیمان را می توان دو عنصر اصلی در ساخت بتن و سازه های مربوط به آن معرفی کرد. انجام آزمایشات شیمیایی و فیزیکی بر روی آنها کمک بسیاری در تولید بتن های مقاوم و ویژه خواهد داشت.