بیم(BIM) یکی از نرم افزارهای مدلسازی معماری است که مانند اتوکد، بسیار پر کاربرد است. در وقاع با استفاده از بیم می توان مدلسازی اطلاعات ساختمان را با استفاده از نرم افزار بیم پیاده سازی کرد. ابعاد مختلفی از مدلسازی بیم وجود دارد که در انواع پروژه های عمرانی می توان از آنها استفاده کرد.

مدلسازی سه بعدی، یکی از انواع مدلسازی بیم

مدلسازی سه بعدی بیم یکی از معمولی ترین ابعاد مختلف مدلسازی بیم است. مدلسازی سه بعدی که با نام Existing Conditions Models نیز شناخته می شود، همان مدلسازی فیزیکی و انجام برخی کارها همچون انیمیشن سازی و رندرینگ است. در حین انجام این مدلسازی، انواع اطلاعات گرافیکی و غیر گرافیکی پروژه شکل گرفته و هر چه پروژه جلوتر می رود، این اطلاعات نیز دقیق تر شده و جزئیات آن نیز بیشتر می شود. این نوع مدلسازی تا جایی پیش می رود که در نهایت داده های نهایی در انتهای پروژه به کارفرما تحویل داده می شود.

مدلسازی چهار بعدی، یکی از انواع مدلسازی بیم

مدلسازی چهار بعدی بیم نیز یکی دیگر از ابعاد مختلف مدلسازی بیم است که با نام زمانبندی نیز شناخته می شود. در این نوع مدلسازی، داده هایی برای زمانبندی دقیق پروژه به مدل اطلاعاتی اضافه می شوند. با این نوع مدلسازی، مشتری  می تواند به صورت تصویری توالی انجام پروژه و نحوه زمانبندی آن را مشاهده کرده و کاملا درک نماید. استفاده از این نوع مدلسازی به مدیران زمانبندی پروژه ها کمک می کند تا با استفاده از این نوع اطلاعات، زمانبندی دقیقی را برای پروژه انجام دهند که بسیار کارآمد و سودمند است. این نوع مدلسازی برای همه پروژه ها بسیار ضروری و مهم است و با استفاده از مدلسازی چهار بعدی در همان ابتدای پروژه،  میتوان بر روی زمان و حتی منابع برنامه ریزی دقیقی داشت.

مدلسازی پنج بعدی بیم

مدلسازی پنج بعدی، از دیگر ابعاد مدلسازی بیم است که با نام مدلسازی هزینه نیز شناخته می شود. تخمین هزینه های همه عناصر اطلاعاتی موجود در مدلسازی سه بعدی در با استفاده از مدلسازی پنج بعدی قابل انجام است. برای این منظور با اتصال اجزای مدلسازی سه بعدی و با در  نظر گرفتن انواع هزینه های تعمیر، نگهداری و هزینه های جاری، هزینه ها را محاسبه نمود. در واقع با استفاده از این نوع مدلسازی، مدیران پروژه ها می توانند به راحتی هزینه هر المان را تخمین زده و در نهایت هزینه نهایی پروژه را تخمین بزنند.

این کار باعث می شود تا علاوه بر مدیران اجرایی، سایر افراد مشغول در پروژه نیز از این هزینه اطلاع یافته و هزینه های واقعی و هزینه های پیش بینی شده در طول انجام پروژه مشخص شود. در این هنگام اگر اختلافی مابین هزینه پیش بینی شده و هزینه واقعی مشاهده شود، می توان هزینه ها را به گونه ای کنترل کرد که مطابق با همان بودجه تخصیص یافته به پروژه، بقیه کارها پیش برود. البته در مدلسازی پنج بعدی باید دقت کنید که اطلاعات ورودی باید خیلی دقیق باشند، زیرا در غیر اینصورت نمی توان انتظار داشت که هزینه های تخمین زده شده، واقعی و دقیق باشند.

یکی از مسائلی که در مدلسازی پنج بعدی وجود دارد این است که داده های بسیاری در پروژه وجود دارند که برخی از آنها در مدل سه بعدی قابل رویت هستند و برخی دیگر از کمیت ها باید در حین انجام پروژه مشخص شوند و غیر قابل رویت می باشند. بنابراین فردی که این نوع مدلسازی بیم را انجام می دهد باید بتواند هزینه المان های غیر قابل رویت را نیز تخمین بزند.

مدلسازی شش بعدی بیم

مدلسازی شش بعدی یا مدلسازی پایداری از دیگر انواع ابعاد مدلسازی بیم است. در واقع در ابتدای پروژه باید علاوه بر هزینه ها، بر روی دارایی های ثابت پروژه نیز تمرکز کرد. برای مدلسازی شش بعدی باید درباره هر عنصر، اطلاعاتی همچون تاریخ نصب قطعه، سازنده قطعه، طراحی و عملکرد قطعه و شرایط نگهداری از آن باید جمع آوری شود تا بتوان درباره میزان مصرف انرژی، کارایی بهینه و طول عمر قطعه را مشخص نمود. با در اختیار داشتن این جزییات می توان بر روی منابع پروژه مدیریت بهتری داشت. مثلا ممکن است مدیران پروژه بعد از مدلسازی بیم شش بعدی تصمیم بگیرند که به جای یک دیگ بخار با ۱۰ سال عمر، از یک دیگر بخار با ۵ سال عمر استفاده کنند.

در واقع مدیران پروژه با این نوع مدلسازی قادرند تا تغییراتی که در مورد دارایی های پروژه ممکن است اتفاق بیفتد را مشاهده نموده و تاثیراتی که این تغییرات بر روی هزینه پروژه خواهد داشت را نیز مشاهده نموده و بهتر می توانند تصمیم گیری کنند. با استفاده از مدلسازی شش بعدی به راحتی می توان همه این اطلاعات را به صورت گرافیکی و قابل فهم مشاهده نمود. بنابراین حتی به هنگام خراب شدن قطعات نیز می توان با استفاده از این مشخص نمود که چه زمان، تعمیرات آن قطعه غیر اقتصادی است و چه زمانی این کار اقتصادی است و بهتر است آن را انجام داد.

مدلسازی هفت بعدی بیم

مدلسازی هفت بعدی یکی از آخرین مراحل مدلسازی بیم است که معمولا پس از اتمام پروژه انجام می شود. این بعد از مدلسازی بیم درباره مدیریت تعمیر و نگهداری است و مربوط به قسمت تاسیسات پروژه است. در واقع در این قسمت هزینه ها و کارهایی که برای تعمیر و نگهداری قسمت های مختلف پروژه باید انجام شود، مشخص می شود. این کارها باید برای تمام تجهیزات موجود در پروژه باید انجام شود و همه جزئیات نیز در آن باید ذکر شود.

چرا باید از نرم افزار بیم برای مدلسازی استفاده کنیم؟

استفاده از مدلسازی بیم اطلاعات بسیاری را درباره پروژه در اختیار مدیران پروژه انجام می دهد. در واقع با استفاده از BIM می توان همه مراحل کار و جزییات انجام پروژه های عمرانی را در قالب گرافیکی مشاهده نمود. امروزه بسیاری از معماران در سراسر دنیا از بیم برای مدلسازی استفاده می کنند. با استفاده از این نوع مدلسازی، خیلی بهتر می توان بر روی پروژه را درک نمود و مدیریت بهتری را بر روی هزینه ها و منابع پروژه داشت. در ابتدای کار با استفاده از بیم می توان با استفاده از نیازهای عملکردی، پروژه و ترسیم سازی را شروع نمود. همانگونه که پروژه پیش می رود، این اطلاعات نیز کامل تر شده و جزئیات بیشتری را در اختیار مدیران اجرایی پروژه قرار می دهد. با استفاده از این اطلاعات دقیق و ریز، راحت تر می توان بر روی قسمت های مختلف پروژه مدیریت نمود و ضعف های کار را فهمید.